Tokom svake godine, naročito u poznu jesen i zimi, kada je svinjokolj i upotreba svežeg i sušenog svinjskog i mesa divljači najveća, javljaju se manje ili veće epidemije trihineloze.
.Uzročnik trihineloze je veći broj vrsta i podvrsta parazita iz familije trihinela. U našim krajevima najčešća je Trichinellae spiralis.
Trihinela je mali valjkasti crv čiji je mužjak dužine od 1,4 do 1,6 mm dok je ženka nešto duža 2,5 do 4 mm.
Razvojni ciklus počinje unošenjem učaurenih larvi u sistem organa za varenje domaćina. Kada se nađu u želucu larve trihinele se tokom varenja oslobađaju čaure i dolaze do creva. U crevima se zavlače u sluzokožu zida gde već za 4 dana postaju odrasli, polno zreli paraziti. Mužjaci nakon parenja uginjavaju a ženke se zavlače još dublje u sluzokožu creva gde polažu larve.Reproduktivni period trihinele traje 2-3 meseca tokom koga ona može da izbaci i do 15000 larvi. Larvice se limfnim putem transportuju do srca odakle putem krvi bivaju raširene po celom organizmu.
Najveći broj larvi se zadržava u poprečno-prugastim mišićima koji su najaktivniji tokom života i koji su dobro snabdeveni kiseonikom. To su pre svega mišićni deo dijafragme, jezik, žvakaći mišići, međurebarni mišići, mišići grla, vrata, oka itd. Zavučena između mišićnih vlakana larva nastavlja svoj rast i razvitak. Posle dvadesetak dana počinju da se savijaju u obliku spirale a oko njih se razvija limunolika kapsula. Celokupan razvoj traje od 7-8 nedelja. Posle 5-6 meseci počinje zakrečavanje čaure i u ovom obliku larva može ostati živa i do 40 godina.
Klinička slika:Infekcija ljudi i životinja nastaje isključivo konzumiranjem zaraženog mesa i mesnih prerađevina u kojima se nalaze larve T. spiralis. Trihineloza se ne može dijagnostikovati kod živih životinja tako da na izgled zdrave životinje mogu biti inficirane trihinelom. Kod ljudi prvi znaci oboljenja se javljaju 8-30 dana pošto su pojeli inficirano meso.Kod infekcije sa velikim brojem larvi znaci bolesti se javljaju za 24-48 sati.
U početku bolesnik ima stomačne probleme, bolove, nadimanje,mučninu, nagon za povraćanje i lakše prolive. Ova faza bolesti traje oko 7 dana i poklapa se sa izlaskom učaurenih larvi, njihovim razvojem u crevima i polaganjem novih larvi. Druga faza bolesti počinje povišenom temperaturom ( do 40 º C ), otokom očnih kapaka i lica, sa pojavaom karakterističnih bolova , kočenja i izražene slabosti mišića u krstima, listovima nogu, mišićima ruku i ramena.
Pored pomenutih javljaju se i drugi simptomi: glavobolja, vrtoglavica, nesanica, konjuktivitis, osip po koži leđa, a ponekad i otok jezika koji onemogućava govor. Ukoliko larve odu u srčani mišić ili mozak moguća je i smrt. U poslednjoj fazi bolesti kada se u mišićima oko larve obrazuje čaura počinje postepeni oporavak uz iznemoglost i bolove u mišićima slične reumatičnim. Oporavak traje oko dva meseca.
Prenošenje infekcije je direktno – konzumiranjem zaraženog mesa i proizvoda od mesa. U prirodi rezervoari trihinele su pacovi, lisice, divlje svinje, psi lutalice. Veza između prirodnih žarišta trihinele i domaćih životinja predstavljaju glodari, pacovi pre svih. Zato da bi se sprečilo unošenje trihinele u zapate svinja posebna pažnja treba da se posveti deratizaciji. Isto tako svinje se ne smeju hraniti neprokuvanim pomijama i drugim otpatcima koji sadrže trihinelozna meso jer je to način inficiranja svinja.
Pregled
Dijagnostika trihineloze vrši se obaveznim pregledom mesa svinja, konja, divljih svinja i medveda i proizvoda od mesa ukoliko meso nije pregledano, metodom poznatijom kao trihinoskopija. Može se koristiti kompresiona metoda i mnogo pouzdanija metoda veštačke digestije. Na pregled treba doneti za svinje i divlje svinje koren dijafragme a ako ga nema, jezik ili mišiće za žvakanje. Kod konja i medveda donosi se jezik, a u nedostatku njega, žvakaći mišići i koren dijafragme.
(Moje selo)
